42 Reiz Ardenner

Om het toerisme in eigen land te promoten heeft de NMBS reeds lang diverse toeristische treinen opgenomen in het spoorboekje. Aangepord door het vlaamse verenigingsleven werd naast de bekende toeristentreinen naar de kust ook werk gemaakt van treinen naar hoog België. In 1977 werd gestart met een verbinding tussen Antwerpen en de Ardennen. Jammergenoeg hebben deze rechtstreekse
treinen naar regio Luxemburg niet het beoogde resultaat opgeleverd en zijn ze in de marginaliteit verdwenen. Enkel de toeristentreinen naar de kust hebben de tijd met glans doorstaan. De faling van de Ardeense t-treinen is wellicht te zoeken in de zeer lage reissnelheid in vergelijking met de auto.

Bij aanvang in 1977 werd gereden tussen Antwerpen en Bastogne-Sud, via Luik en Gouvy.
Z3507: Antwerpen - Luik - Bastogne-Sud
Z3579: Bastogne-Sud - Luik - Antwerpen
De toenmalige benaming van deze seizoenstrein was “ De Ardennen Express”. Hij reed een traject van iets meer dan 240 Km over volgende lijnen: 15,16,35,34,43,42 en163. Enkel op lijn 42 werd een bestaande omnibustrein vervangen, op alle andere lijnen was deze trein een aanvulling op het reeds bestaande treinaanbod. Vernoemd treinstel reed enkel tijdens de weekends in het zomerseizoen en op feestdagen.
Reeds in 1978 werden aanpassingen uitgevoerd. Door het schrappen van enkele haltes tussen Rivage en Gouvy werd de trein een tiental minuten sneller. Verder werd besloten de benaming express te schrappen, voortaan werd “De Ardennen Express” simpelweg ‘De Ardenner”. Een trein die ruim vier uur onderweg is om iets meer dan 240 kilometers af te leggen verdiende de eretitel “express” blijkbaar niet.
In 1979 werd Bastogne als eindbestemming vervangen door Ettelbrück. Reizigers voor Bastogne konden in Gouvy overstappen op de reguliere trein naar dit Ardeense stadje. Deze mogelijkheid bleef bestaan tot 3 juni 1984. Met de invoering van het IC/IR plan één dag later, werd de verbinding vanuit Gouvy naar Bastogne opgeheven. De diensten naar Bastogne werden gereden met drie autorails van de reeks 43 die in Gouvy gehuisvest waren.
Tijdens het zomerseizoen van 1980 onderging de toeristische treindienst tussen Antwerpen en de regio Luxemburg grote veranderingen. De Ardenner werd voortaan elektrisch gereden tussen Antwerpen en Luik. Elektrische tractie was enkel mogelijk door de reisroute te hertekenen. Begin jaren tachtig was het traject Aarschot - Diest - Hasselt immers nog niet voorzien van bovenleiding. Het nieuwe traject van de Ardenner liep langs Mechelen en Leuven. Om de regio Kempen / Limburg niet in de kou te laten staan werd een tweede toeristentrein in het leven geroepen. De
“Ourthe-Famenne” zou voortaan de Kempen via Limburg met het Ardeense hoogland verbinden. Als eindbestemming had de “Ourthe-Famenne” Jemelle, vertrokken werd er vanuit Leuven via Aarschot. Te Luik was er overstap mogelijk tussen “Ourthe-Famenne” en “Ardenner”.
In 1984 werd de reisweg voor de laatste maal aangepast tussen Antwerpen en Luik. Het definitieve traject liep van Antwerpen over Mechelen en Vilvoorde naar Leuven om zo Luik te bereiken.
De laatste Ardenner reed op 27 maart 1989. Het was loc 5528 welke de eer had een sleep van 4 M2 - rijtuigen te trekken.
Met het verdwijnen van de Belgische Ardenner kwam het spoor vrij voor de Nederlandse Ardenner. Deze Beneluxtrein in hart en nieren bolt nog elke zomer tussen Randstad an Luxemburg.

De Ardenner bestond in 1977 , en waarschijnlijk tot en met 1979, over het ganse traject uit dezelfde samenstelling. De locomotief was een 55’er van Kinkempois, de rijtuigenstam bestond uit M2’s. Rijtuigen en loc hadden als standplaats Luik. Op zaterdagochtend reed de lege trein van Luik naar Antwerpen om zijn dienst aan te vatten. Op zondagavond reed de lege trein vanuit Antwerpen terug naar zijn thuishaven Luik. De rijtuigstam bestond in 1977 uit volgende samenstelling: AB + AB
+ B + B + B + BD + D. Het D-rijtuig was speciaal uitgerust voor het vervoer van fietsen.
In de jaren tachtig werd het wagenpark van de Ardenner lichtjes gewijzigd. Doordat er elektrisch gereden werd tussen Antwerpen en Luik kwam de lege rit van de 55’er te vervallen. Sindsdien werd er vanuit Antwerpen gereden met een M2-stam welke meerdere stuurrijtuigen bevatte om de talrijke fietsen van de reizigers te transporteren. Soms werden wel drie stuurrijtuigen gesignaleerd in de Ardenner. Tijdens de werkweek reden deze M2 stammen piektreinen in Vlaanderen.
De allerlaatste ardenner bestond uit 4 M2-rijtuigen; elektrische stuurstand + M2 B + M2 AB + elektrische stuurstand.
De Ourthe-Famenne werd over het hele traject getrokken door een 62’er van het depot Leuven. Waarschijnlijk waren het ook hier M2-rijtuigen die de dienst uitmaakten.